Persoonlijk
Een aantal jaren na de tweede wereld-oorlog ben ik geboren, dus een babyboomer. Wij babyboomers hebben in onze jonge jaren van vooruitgang de tendens van optimisme ingezogen. Alles zou uiteindelijk mogelijk zijn. Naar de maan was nog maar het begin. En met een goede analyse zou alles uiteindelijk te begrijpen zijn.
De ratio sloeg zo ver door dat er steeds meer geloofd werd dat complexe entiteiten steeds te herleiden zijn tot meer fundamentele entiteiten. Als we bijvoorbeeld … de genetische kaart hebben … dan zijn wij er bijna ….. Dat geloof kwam steeds meer in de plaats van een (vroeger algemeen) geloof in een Werkelijkheid “achter onze werkelijkheid”. In 2013 vond ik het, mede daarom, van belang (had in ieder geval de drang) om ook in het openbaar een ander geluid te laten horen. Dit is dus de aanleiding tot het oprichten van deze website.
Steeds vaker wordt, in ieder geval in filosofische kringen, voor een meer evenwichtige balans ook wel een tegengeluid geuit, zoals in het volgende citaat van Denker des vaderlands, René ten Bos in Trouw van 4 november 2017: “Feiten zijn geen onzin, maar wetenschap gaat wel minder over ondubbelzinnige feiten. Grijsheid en complexiteit verdonkeremanen de feiten. De relevantie van het werk van wetenschappers zit niet in het krampachtig teruggrijpen op objectiviteit. Niemand zal ze geloven, vooral ook omdat iedereen wel weet dat er iets niet in de haak is met wat ze beweren. In complexiteit past reductionisme á la Swaab of Dawkins niet. Niet alles is hersenen of DNA. Wetenschappers die 100 procent zeker zijn van hun zaak, zijn gewoonweg steeds minder te vertrouwen” einde citaat.
In Trouw van 22 juli 2024 (van Lodewijk Dros) staat: Filosoof tegen de natuurwetenschap: ‘Ik bewijs dat we niets kunnen bewijzen’ De moderne natuurwetenschap kan ongelooflijk veel, maar ze levert geen kennis op, vindt hoogleraar Patrick Chatelion Counet. “Ik klaag de hedendaagse wetenschapspausen aan.” Tevens in een boek uitgewerkt voorbeeld dat absolute kennis niet mogelijk is en daarbij ….. weten en waarheid principieel onbereikbaar zijn. In “Het absurde universum” gaat Patrick Chatelion Counet na hoe de wetenschap, net als de theologie, vastloopt in een poging de ongrijpbare werkelijkheid (van het universum) te doorgronden. Zie verder ook onder andere https://www.readshop.nl/boeken/het-absurde-universum-9789043540971
Veel mensen in Nederland houden het echter nog op: “Geloof (in een grotere Werkelijkheid) is toch niet meer van deze tijd” Ook – en juist – voor mensen die zich beroepen op hun ratio is deze site. Een vraag aan die persoon: “En hoe zit het dan met doelgerichtheid in deze wereld?” Denk daar a.u.b. eens over na.
Toch zie je dat er ook mensen zijn die de Werkelijkheid (groter dan onze werkelijkheid) wel willen erkennen, zoals …. de tekst boven een rouwkaart (in het voorjaar van 2019), vermoedelijk vanuit liefde geschreven, verwoord het leven en “de dood” als volgt: “Er is geen dood, er is alleen eeuwig leven” Wat kan dat toch een prachtige benadering zijn, om verder over na te denken.
Weer jaren later – in Trouw van 7 augustus 2023 – kan bijvoorbeeld worden gelezen: “Wat is de aard van het universum? De meeste mensen zullen ervan uitgaan dat het universum uit materie bestaat: fysieke deeltjes dus, die weer zijn op te delen in kleinere deeltjes zoals moleculen en atomen. Volgens filosoof en computerwetenschapper Bernardo Kastrup (48) is het tijd om dat idee te vervangen. Niet materie, maar bewustzijn is de grond van de realiteit. En het materialisme is volgens Kastrup niet alleen logisch onverdedigbaar, het maakt ons ook nog eens depressief. ……….. Het boek waarin Kastrup zijn stelling beargumenteert is onlangs in het Nederlands verschenen, Waarom materialisme totale onzin is Een prikkelende titel, die past bij Kastrups karakter. “Ik ben ontzettend direct”, vertelt hij in de tuin van zijn woning in Veldhoven, “daarom voel ik me ook zo thuis in Nederland.” Kastrup werd geboren in Brazilië. Hij werkte een tijdje bij de deeltjesversneller van CERN in Zwitserland, en ging daarna bij Philips aan de slag in Eindhoven. Nu schrijft hij boeken over het idealisme, de filosofische stroming die hij aanhangt. Zijn ideeën vinden een groot internationaal publiek…………..“In de loop der jaren wordt het me ook steeds meer duidelijk dat religies in de kern wijzen naar het idealisme. Ik ging de Bijbel lezen, ook daar vind je het. Lees maar eens Johannes hoofdstuk 1 vers 1: ‘In den beginne was het Woord’. ‘Woord’ is een vertaling van het Griekse woord ‘logos’. Maar ‘logos’ kan ook vertaald worden als geest. In den beginne was de geest, en de geest was God. De geest heeft alles gemaakt. ‘Logos’ is ook een van de woorden waarmee naar Jezus wordt verwezen, dus de geest kwam als het ware zijn eigen wereld in. Als je met die ogen de Bijbel gaat lezen, dan zie je het idealisme overal terugkomen.” einde citaten. Lees verder in Trouw of dit boek https://www.bol.com/nl/nl/p/waarom-materialisme-totale-onzin-is/9300000138968366/?Referrer=ADVNLGOO002008J-S–&gclid=EAIaIQobChMI9oSgrLbcgAMVpYCDBx09vAqTEAAYASAAEgIaVPD_BwE Digitaal (goedkoper) verkrijgbaar in het Engels “Why Materialism Is Baloney”.
Ook bij geloven is het gebruiken van je verstand prima. En veel wat wij kunnen analyseren leiden we af van onze (zichtbare) werkelijkheid. Ook doelgerichtheid kunnen we afleiden uit vaak nog “onze” werkelijkheid. Op deze site staat wat we daarvan kunnen afleiden.
Persoonlijk ben ik overtuigd van Idealisme en om het wat gemakkelijker te maken: O.a. een doelgerichtheid in de schepping, die wij ook mogen aanvaarden als een begin van hoop. Een vertrouwen (geloof in een Schepper uit een grotere Werkelijkheid ) vanuit gevoel en ratio, beide. Meer dan een begin van hoop ben ik steeds meer van overtuigd geraakt. Er mag gezegd worden; “Een oneindige hoop” zoals vermoedelijk bedoeld in de woorden van Martin Luther King: “de grootste uitdaging is om teleurstelling te accepteren, maar nooit oneindige hoop te verliezen.”
De laatste jaren verlangt de initiatief nemer van deze site steeds meer naar een “in alle vrijheid leven”. Dus zonder belemmeringen waarbij gevoel en ratio niet (soms meer) strijdig zijn en waarbij blokkades om werkelijk vrij te kunnen leven worden opgeheven.
Dus in een juiste balans van gevoel en verstand in vrijheid leven.
Zie ook het tapblad “ratio en gevoel” voor een uitgebreidere toelichting voor een gewenste meeromvattende balans, die voor ons allen van groot belang is.
Persoonlijker en dus enkele stappen verder en dieper in het leven: Dat “zin en samenhang in alles wat ik ben” duidelijk mogen worden. Dat ik dus uit “één stuk mag worden” en mijn masker “wie ik ben” gemakkelijker kan afzetten. Dat de ander en de Ander mij ook werkelijk kunnen ontmoeten en visa versa.
Een gedicht dat iets duidelijk maakt over dat masker is van Hetty Kuipers: “Ik heb een masker Als ik deze opzet Is het alsof ik een metershoge muur optrek Een muur rond mijn diepste gevoelens Dit masker zet ik zelden af. Het zit bijna vastgeroest Mijn vingers trillen als ik het los probeer te peuteren om mijn masker af te doen, zodat de wereld mij eindelijk kan zien. En zodat ik mijzelf kan zien.”
Ook de Ander die vraagt : “Wie ben je dan?” Zijn waarheid, goedheid en schoonheid hierbij belangrijk? Dus dat je kunt leven in alle vrijheid en verwondering. Wellicht een leven uit “geloof, hoop en liefde” waarbij de liefde de grootste zal zijn.
Het zich steeds meer realiseren dat er een doelgerichtheid in dit universum is, kan aan het idee dat dit ook werkelijk tot stand kan komen een ondersteuning geven en in ieder geval “gevoel” en “ratio” dichter bij elkaar brengen. En nog verdergaand: Dat je “uit één stuk mag worden”
In een scriptie van mei 2011 (zie bijlage 2) heeft hij dat toen als volgt verwoord: “En verder geloof en vertrouw ik persoonlijk nu onder meer op een doelgerichtheid in de schepping, die wij ook mogen aanvaarden als hoop. Om hieraan een bijdrage te mogen leveren is er genoeg op onze planeet om met hart en ziel voor te gaan.”
Uiteraard staat in die scriptie te veel om hier te noemen, maar het vrije onderzoek voorafgaand aan die scriptie is de eerste aanleiding geweest om deze website, enkele jaren later, te lanceren. Nog een paar citaten uit die scriptie:
- “Zoals in de inleiding gemeld, wordt op basis van de wetenschap vaak verondersteld dat geloof niet meer van deze tijd zou zijn. En omdat ik het moeilijk vind om te leven in twee werelden, die strijdig met elkaar zijn, dan wel geen enkele verbinding met elkaar zouden hebben(een soort dualisme), wil ik in deze scriptie hierover iets uitwerken. En ik wil alvast verklappen dat ik na een zoektocht van bijna een half jaar noch “materialisme”, noch “dualisme” nu nog een aanvaardbare optie vind. Ik ben overtuigd geraakt van “idealisme” in de betekenis dat bewustzijn de fundamentele werkelijkheid is.”
- “In hoeverre beperkt de wetenschap mij in mijn geloof en hoop voor de toekomst, met name in relatie tot Lucas 11:9 ?” staat in de inleiding.
- “Darwin zijn evolutietheorie wordt vaak als een wetenschappelijk bijna afgeronde verklaring voor het ontstaan verondersteld. Als ik goed geïnformeerd ben zou zelfs Darwin het daar niet mee eens kunnen zijn. Immers hij noemde ook “gaps” (onverklaarbare sprongen; gaten).”
- “Zou dit beeld ook niet gebruikt kunnen worden voor de wetenschap, die steeds meer ontdekt wat er microscopisch (en nog veel kleiner Nana – technologie en nog kleiner een Planck-lengte van “10 tot de min 33ste”) en macro in de schepping, het heelal, deze wereld, is? “
- “Ik kan het dan ook niet laten enkele aspecten met betrekking tot wetenschap en geloof in deze scriptie aan te tippen.”
- “Bij een paradigma (een geheel ander perspectief) geldt immers een totaal andere kijk!”. “Indien ik zou blijven bij de rationele elementen, dan doet dat mijns inziens tekort aan wat een mens is; naar mijn stellige overtuiging veel meer dan alleen een brein, die de rest van het lichaam bestuurd.”“Het lijkt mij veel aannemelijker dat het axioma dat “de zelfscheppende relatie tussen bewustzijn en werkelijkheid” uiteindelijk meer de waarheid benadert, dan het axioma dat “de mens het resultaat is van de doelloosheid van materialistische processen”. In het geheel beperkt de wetenschap mij nu hierin niet meer. Door – en in – deze zoektocht heeft de (onbevooroordeelde) wetenschap en filosofie bijgedragen aan de ondersteuning van mijn vertrouwen in God, de Schepper, de Ene.”
De Alfa en Omega
“zoals dat:
- wetenschap in samenhang met rationeel denken meer is te rijmen met idealisme dan met een kale materialisme/realisme. Denk hierbij ook aan informatie uit:
- “Hoe de stof de Geest kreeg”
- Film en boek “What the Bleep do we (k)now!?”
- Schitterend ongeluk of sporen van ontwerp”
- “En God beschikte een worm”
- er meer aanwijzingen zijn voor de schepping dan voor slechts een evolutionair toeval.
- de ”niet-stoffelijke” werkelijkheid, die ten grondslag ligt aan de materie, “verbindingen” voor een mens (dus ook ik) mogelijk maakt.”
- “Je ontvangt niet alleen voor jezelf, maar om dat te delen met de ander. En dan kan het haast niet anders of je wilt dat dan ook “delen” met de Ander. Er ontstaat op termijn een vicieuze cirkel van delen en ontvangen. Ook wel aangeduid met het Matteüs effect”
- “Omdat ik uitga van de werkelijkheid van één God (de Bron, de Ene), kan het toch haast niet anders dan dat ook in andere wereldreligies elementen van een vroegere openbaring daarin terug te vinden zijn??”
- “Of zegt het volgende citaat uit het boek van Arie Bos “Hoe de stof de geest kreeg” u meer: “Een levend organisme beschikt over informatie waarover zijn moleculen niet beschikken. Deze informatie stelt het organisme in staat tot het veilig stellen van zijn moleculaire ordening”? Zijn levende vormen (of zelfs materie) een uitvloeisel van informatie?”
Op deze pagina een paar citaten uit genoemde scriptie en bijbehorende inleiding, die iets laten zien van de denkwijze en motivatie van de initiatiefnemer van deze website. Hierbij is een in alle vrijheid denken voor mij persoonlijk mede een motivatie om, na een aarzeling van meer dan 2 jaar, deze website te initiëren en in stand te houden. Immers nadat vele dogma’s / doctrines de laatste 40 jaar zijn verbannen, komen nieuwe dogma’s en taboes (zoals doelgerichtheid) opzetten, waarbij onder andere een mijns inziens ongewenst mensbeeld (mede afgeleid van het “neodarwinisme” en “wij zijn ons brein”) gaat ontstaan.
Het (filosofisch) idealisme met een erkenning dat er meer is dan we dagelijks waarnemen kan ontaarden in een fanatiek (gestold) geloven, maar dat beoog ik met het zoeken van enige aanwijzingen voor het Idealisme op deze site NIET. Mocht dat zo lijken, denk dan aan:
Catch the bird of heaven
Lock him in a cage of gold
Look again tomorrow
And he will be gone
Lock him in religion
Gold and frankincense and myrrh
Carry him to his prison
But he will be gone
Uit deze website en met name bijgaande scriptie zou ook naar voren kunnen komen dat het verleden en met name de toekomst als belangrijk worden aangemerkt. Voor de initiatiefnemer van deze site geldt dat het leven vooral te beschouwen is als een weg, waarbij het leven in het “hier en nu” het belangrijkste is. En het verleden en de wijze waarop je naar de toekomst kijkt een perceptie * geeft, waarop in het “hier en nu” wordt geleefd.
* Perceptie: kader of de bril waardoor je je naasten en je omgeving bekijkt en interpreteert
Aan doelgerichtheid kan ook direct hoop ( in de betekenis dat het al vanouds in ons zit) gekoppeld worden, denk hierbij o.a. aan een gedicht dat wel eens wordt toegeschreven aan Vaclav Havel (ingekort):
Diep in ons zelf dragen wij de hoop.
Is ze niet daar, dan is ze nergens.
Hoop is een bewustzijn
en staat of valt niet met wat er in de wereld gebeurt.
Hopen is voorspellen noch voorzien.
Hoop zit ons in de ziel, in het hart gegrift,
ligt voor anker voorbij de horizon.
Hoop is de kunst om ergens aan te werken omdat het goed is,
niet alleen omdat het kans van slagen heeft.
Hoop is niet optimisme,
niet de overtuiging dat iets goed zal aflopen.
Hopen is zeker weten dat iets zinvol is,
ongeacht de afloop.
Geloof, Hoop en Liefde; woorden ons gegeven
om te doen: Geloven, Hopen en Liefhebben
Hopelijk een leven lang leren, bekeren, loslaten, dienen en delen
En na dat “leven lang” zal de initiatiefnemer van deze website “Uit de tijd komen”. Citaat uit website Miwian; “In ‘uit de tijd komen’ wordt precies aangegeven wat het verschil is tussen leven en dat wat daarbuiten is: de tijd. Binnen de tijd bevindt zich alles dat wij met onze zintuigen kunnen waarnemen maar buiten de tijd is de rest en dat is vast heel wat. Bij ‘dood’ hebben wij toch over het algemeen de associatie dat je er per saldo op achteruit gaat maar misschien ga je er bij ‘buiten de tijd’ wel enorm op vooruit. Wie weet…” einde citaat
Dat laat onverlet dat het hier en nu zeer belangrijk is, het gaat niet alleen over vérgezichten en dimensies die verder gaan dan het hier en nu. Een preek van dr. Ari Troost met o.a. een beeld van Marc Chagall, in een raam van de Stephanskirche, Mainz, laat dat goed zien.
Dein Wort ist meinem Fuß eine Leuchte (Uw woord is een lamp voor mijn voet). Met verder ook de volgende woorden van dr. Troost “Ik wil mij niet verliezen in grote woorden en flitsende visioenen – dan ben ik niet anders dan de blaaskaken. Woorden en blauwdrukken voor ideale samenlevingen waren er genoeg en ze leidden gewoonlijk tot rampen. Maar deze woorden, een lamp voor je voeten. Stapje voor stapje ga ik.” Dit zijn woorden die ook mij, met referentie naar dit beeld, aanspreken.
Een zin die mij bijzonder aanspreekt is afkomstig van ds. de Reuver uit Protestant van augustus 2024: “Laten we ontvankelijk leven voor het licht dat ons nu al toevalt”
Wilt u meer weten over Ritzo Holtman, lees dan de gehele scriptie (zie bij bijlagen: Bijlage 2; scriptie ) of de aanbevolen gedeelten daaruit (verwijzing staat onderaan pagina 3 van de scriptie). Of het korte stukje proza met als titel “Schoonheid en waarheid ook in mij; In de ander en het andere ook in mij.” (zie bij bijlagen: bijlage 1) En bedenk bij het lezen van informatie op deze site de volgende uitspraak van Corné den Breejen : “Geen enkel mens is gemaakt voor de positie die aan sommige sprekers wordt toegedicht” Wel hoopt hij met deze site een zeer zeer kleine bijdrage te leveren aan denkbeelden over onze plaats als mens in dit universum.
Zie verder ook onder meer pagina “Taboe en geloof”